Hoàn cảnh sáng tác và ý nghĩa ca khúc "Bài Không Tên Số 3" - Chuyện tình buồn của nhạc sĩ Vũ Thành An _ Xưa

“Những lúc trong rừng sâu nước độc ấy, nằm hồi tưởng lại cuộc đời mình, anh mới biết chính em mới là người yêu anh thật, yêu anh nhất trong số những người đã đi qua đời anh. Anh tha thiết muốn gặp lại em trong những lúc khổ đau đó” - Đó là lời của nhạc sĩ Vũ Thành An viết trong hồi ký của chính mình.

Cô gái được nhắc đến trong đó chính là bóng hồng trong Bài Không Tên Số 03, một tình khúc rất nổi tiếng của nhạc sĩ trong chuỗi các bài hát không tên của ông.

Cô gái ấy là em gái của một người bạn rất thân của nhạc sĩ Vũ Thành An. Ông gặp và quen biết cô khi còn đang ở trong mối tình với người con gái của bản Tình Khúc Thứ Nhất (ông còn có 2 bài hát khác cũng viết dành riêng cho mối tình này).

Nhạc sĩ Vũ Thành An

Ngày mà cô tốt nghiệp trung học, nhạc sĩ đã nhận được sự gửi gắm góp mặt thay trong buổi lễ trọng đại này. Ông cùng một người bạn nữa đã mang hoa đến trường để tặng cô. Qua ánh mắt cô nhìn ông, người bạn kia đã nói với ông rằng có lẽ cô ấy có tình cảm đặc biệt nhạc sĩ. Tuy nhiên, vì lúc đó đã có người yêu, ông cũng không để ý lắm và chỉ xem cô như một người em gái thân thiết.

Bẵng đi một thời gian, dường như ông đã quên đi sự hiện diện của cô. Cho đến một ngày khi ông được thông báo là có người đến thăm trong lúc đang nhập ngũ và thụ huấn tại trường sĩ quan trừ bị Thủ Đức (trong thời gian đó hầu như ông không được nghỉ phép và chỉ được gặp gỡ người thân trong những phút viếng thăm ít ỏi vào cuối tuần).

Ông đã vô cùng ngạc nhiên khi được gặp lại cô, người mà ông không thể ngờ có một ngày sẽ tìm đến tận nơi này chỉ để được gặp anh một lần. Ông đã viết lại trong hồi ký của mình rằng:

“...Gặp em, nhưng anh không thể nào ngờ em đã nhớ và đến thăm anh. Chúng ta đã có thời gian bên nhau thân thiết, nhưng chúng ta xa cũng lâu rồi. Anh còn nhớ, em đã cùng anh soạn lời cho Bài Không Tên số 3. Anh đã viết:

Yêu nhau cho nhau nụ cười
Thương nhau cho nhau cuộc đời
Mà đời đâu biết đợi
Để tình nhân kết đôi

Và em đã viết:
Để rồi đánh mất nhau
Tay buông lơi tình mềm
Chân không theo tình bền
Chẳng giữ được nhau…
Không biết đến bây giờ có nhạc sĩ nào tìm được bạn gái viết ca từ hay như vậy không? … ”

Bài Không Tên Số 3 chính là trong hoàn cảnh như vậy mà được ra đời. Và nói một cách chính xác hơn nữa, chuyện tình và bóng hồng trong bản nhạc này có chút đặc biệt hơn những bản tình ca khác, vì chính cô đã đóng góp những ca từ cho chính bản nhạc ấy: 

Yêu nhau cho nhau nụ cười
Thương nhau cho nhau cuộc đời
Mà đời đâu biết đợi
Để tình nhân kết đôi

Tình yêu ấy, có lẽ ngay từ khi bắt đầu đã chỉ là tưởng tượng, là tưởng tượng của hai con người trong thực tế. Vì họ không thể đến được với nhau.

Tình yêu trên cuộc đời này vốn dĩ cũng là như thế. Khi đã bước vào con đường tình của chính mình, là trai hay gái họ đều đắm chìm mãi không thôi. Vì tình yêu họ sẽ tự nhiên mà “cho nhau nụ cười”, và cũng nguyện “cho nhau cuộc đời”. Thế nhưng đâu phải cứ cho đi là sẽ có cái kết viên mãn như ước nguyện, vì cuộc đời “đâu biết đợi/ để tình nhân kết đôi”.

 Mời quý vị nghe lại ca khúc "Bài Không Tên Số 3" Trình bày: Khánh Ly

Bấm vào giữa hình trên để nghe "Bài Không Tên Số 3" Trình bày: Khánh Ly

 Mời quý vị nghe lại ca khúc "Bài Không Tên Số 3" Trình bày: Tuấn Ngọc

Bấm vào giữa hình trên để nghe "Bài Không Tên Số 3" Trình bày: Tuấn Ngọc

  Có lẽ đôi tình nhân ấy họ cũng hiểu, cũng biết trước kết cục của chính mình, nhưng không vì thế mà họ buông bỏ tình yêu ấy. Dù biết trước dòng đời khó khăn sẽ cản ngăn mối tình này, nhưng họ nguyện rằng đã “yêu nhau cho nhau một lần/ thương nhau thương cho một lần” - họ hy vọng, mong ước rằng một lần cháy bằng cả trái tim ấy sẽ giúp họ “thôi vĩnh biệt” và “thôi mất nhau” trong cuộc đời này.

Yêu nhau cho nhau một lần
Thương nhau thương cho một lần
Một lần thôi vĩnh biệt
Một lần thôi mất nhau

Mời quý vị nghe lại ca khúc "Bài Không Tên Số 3" Trình bày: Lệ Thu

Bấm vào giữa hình trên để nghe "Bài Không Tên Số 3" Trình bày: Lệ Thu

 Mời quý vị nghe lại ca khúc "Bài Không Tên Số 3" Trình bày: Elvis Phương

Bấm vào giữa hình trên để nghe "Bài Không Tên Số 3" Trình bày: Elvis Phương

  Thế nhưng, đến cuối cùng thì họ cũng “đánh mất nhau”, bàn tay họ cũng “buông lơi tình mềm”, bước chân họ cũng không thể nào bước “theo tình bền” như họ ước mong được nữa. Và thế là họ đã “chẳng giữ được nhau” trong cuộc đời đầy rẫy những thử thách ấy…

Để rồi đánh mất nhau
Tay buông lơi tình mềm
Chân không theo tình bền
Chẳng giữ được nhau
 
Cho môi khô nụ cười
Quên tiếng hát yêu người
Cho đôi mắt tủi hờn rơi
Để lệ cuốn mất câu thề

Mất nhau, cuộc đời họ kể từ đó đã không còn hiện diện nụ cười hạnh phúc nữa. Họ đã “quên tiếng hát yêu người” để cho “đôi mắt tủi hờn rơi” và để cho “lệ cuốn mất câu thề” - Tình yêu của họ cũng vì thế mà tan vào hư không, mà chỉ còn lại trong dĩ vãng xa xôi của những tháng ngày quá khứ.

Mỗi người mỗi nơi, tình yêu vẫn còn trong trái tim đớn đau thổn thức từng ngày. Nhưng cả hai người phải học cách chấp nhận thôi, chấp nhận rằng họ đã xa nhau, chấp nhận rằng cuộc đời dài ở phía trước keer từ phút giây tình yêu vỡ tan họ đã rẽ sang hai hướng đi hoàn toàn khác nhau. Dù đớn đau, tủi hờn nhưng sự thật vẫn không thể nào đổi thay được nữa rồi.

Đêm sâu mái tóc em dài
Buông xuôi, xuôi theo dòng đời
Mà đời dài như tiếng kinh cầu
Còn sầu mang đến cho nhau

Và như hai con người trong bản tình ca buồn da diết ấy, hai con người của hiện thực cũng đã “đánh mất nhau” như trong chính lời bài hát ấy. Cô gái ấy phải đi du học, còn chàng nhạc sĩ ở lại tiếp tục cuộc sống của chính mình. Mối tình của họ chưa bao giờ được thực sự bắt đầu, cho đến khi chàng nhạc sĩ ấy nhận ra đó chính là tình yêu thì cũng đã muộn rồi.

Điều duy nhất còn lại và gắn kết hai người cho đến tận ngày hôm nay chính là Bài Không Tên Số 3, một sáng tác của nhạc sĩ Vũ Thành An và cô gái ấy (theo như hồi ký của ông). Một mối tình đầy tiếc nuối không thôi.