Hoàn cảnh ra đời và ý nghĩa ca khúc "Bài Không Tên Số 2" (Vũ Thành An) - Lòng người như lá úa, trong cơn mưa chiều _ Xưa

"Lòng người như lá úa, trong cơn mưa chiều
Nhiều cơn gió cuốn, xoay xoay trong hồn
Và cơn đau này vẫn còn đấy..."

Đó là những câu hát trong bài hát có tên Bài Không Tên Số 02, một sáng tác của nhạc sĩ Vũ Thành An trong chuỗi các bài hát “không tên” của ông.

Đúng như tên gọi của bài hát, nó chính là bài hát thứ hai được ông viết nên trong chuỗi sáng tác các bài hát không tên của mình. Chỉ có điều, bài trước nó không phải là bài hát số một mà thôi.

Và có thể nói rằng Bài Không Tên Số 02 chính là bài hát được bắt đầu của một mối tình hoàn toàn khác so với “mối tình” mà ông đã cho ra mắt ở bài hát trước đó là Bài Không Tên Cuối Cùng. Vì theo chính ông đã xác nhận rằng dù có những bài hát khác nhau là cùng viết về một mối tình: “Ví dụ như bài tình khúc thứ nhất, bài không tên cuối cùng là cùng một mối tình”, và cũng không phải chuỗi bài hát Không Tên của mình là kể về một mối tình, như ông đã nói là: “Bài Không Tên Số 2 liên quan đến một cô, Bài Không Tên Số 8 liên quan đến một mối tình khác” 

Và khi nhắc về người tình trong bản tình ca không tên số 2, nhạc sĩ đã viết rằng: “Đầu năm 1967, một ngày thật trống rỗng và ảm đạm, định mệnh đã cho anh được gặp em. Như một tia nắng ấm cuối đông, em đã sưởi ấm tâm hồn anh ngay từ buổi đầu gặp mặt”.

Nhạc sĩ Vũ Thành An

Đó là một cô gái làm ông xuyến xao ngay từ buổi đầu tiên gặp mặt tình cờ tại nhà của thi sĩ Nguyễn Đình Toàn. Ông đã quyết tâm sẽ chinh phục bằng được trái tim của người con gái đó.

Nhưng khi cô nhận lời cùng đi chơi riêng với nhạc sĩ, ngay từ buổi đầu tiên, ông đã sững sờ khi cô lái một chiếc xe sang đến đón mình (vì hai mối tình trước đó cũng ông cũng tan vỡ bởi khoảng cách giàu nghèo, và trong hồi ký của mình ông cũng thừa nhận rằng nếu biết trước cô ấy giàu như thế thì ông đã không đủ can đảm để mà chủ động làm quen).

Dù cho có “ngỡ ngàng” đôi chút nhưng tình yêu của họ cũng đã bắt đầu. Họ yêu nhau những tháng ngày êm đềm và hạnh phúc. Có chia xa, có cách trở, có khó khăn nhưng tình cảm dành cho nhau vẫn luôn đẹp tựa như một bức tranh tuyệt sắc.

Rồi đến một ngày kia, khi nhạc sĩ vì nhiệm vụ phải đi đến thụ huấn tại Vũng Tàu, hai người phải chia ra. Trước lúc ông đi, cô đã ôm chặt lấy ông và mong muốn ông sẽ ở lại cùng với cô. Nhưng không thể trái lệnh cấp trên, ông đành rời đi.

Mời quý vị nghe lại ca khúc "Bài Không Tên Số 2" Trình bày: Tuấn Ngọc

 


Bấm vào giữa hình trên để nghe "Bài Không Tên Số 2" Trình bày: Tuấn Ngọc

Và lần gặp đó chính là lần gặp gỡ ngọt ngào sau cùng của đôi tình nhân, cái ôm đó cũng là cái ôm cuối cùng mà cô dành cho ông. Sau 6 tháng ở Vũng Tàu, ông nhận được thư chia tay từ người yêu, không một lý do, không một lời giải thích. Ông đã cảm thấy bầu trời như sụp đổ trước mắt mình, dù không hiểu được lý do nhưng ông cũng đành chấp nhận hiện thực, vì vốn dĩ điều này ông cũng đã lường trước được ngay khi vừa bắt đầu buổi hò hẹn đầu tiên ấy.

Sau khi hoàn thành xong khóa thụ huấn ở Vũng Tàu, ông may mắn được về lại Sài Gòn công tác. Trong một lần trời đổ mưa, nỗi nhớ trong ông lại dâng lên cồn cào, cùng với sự ray rứt không thôi về lời chia tay không lý do của ngày trước, ông quyết định đi đến nhà người yêu.

Mời quý vị nghe lại ca khúc "Bài Không Tên Số 2" Trình bày: Khánh Ly (live trước 1975)


Bấm vào giữa hình trên để nghe "Bài Không Tên Số 2" Trình bày: Khánh Ly (live trước 1975)

Mở cửa đón ông là cô với bộ váy đẹp rực rỡ như là công chúa, và càng đau lòng hơn khi đó là ngày cô đính ước cùng với hôn phu của mình mà không phải là ông. Tâm hồn ông như chết lặng thêm lần nữa, trong sự bẽ bàng ông lặng lẽ lui bước ra về. Và Bài Không Tên Số 02 đã ra đời ngay sau đó, cùng với những xúc cảm vô cùng của người nhạc sĩ Vũ Thành An:

Lòng người như lá úa, trong cơn mưa chiều
Nhiều cơn gió cuốn, xoay xoay trong hồn
Và cơn đau này vẫn còn đấy

Trong cơn mưa chiều vẫn đang không ngừng rơi ấy, lòng chàng nhạc sĩ như là một chiếc “lá úa” đang bị “nhiều cơn gió cuốn, xoay xoay trong hồn”, bàng hoàng và đớn đau đến vô cùng. Lê bước chân đi trong vô thức, anh đắm mình trong nỗi nhớ về những ngày xưa, về những ngày mà hai người còn tay trong tay cùng nhau hạnh phúc. Anh nhớ vô cùng, nhớ cồn cào, da diết - “nhớ đôi môi mềm” của người anh yêu và nhớ “ngày nào ân cần trao thân”

Chiều về không buông nắng, cho mây âm thầm
Một mình trong chiều vắng, nhớ đôi môi mềm
Ngày nào ân cần trao thân.

Anh cứ mãi kiếm tìm trong nỗi buồn, trong niềm đau, “trong tháng ngày buồn/ đôi mắt nào khô”, nhưng tìm mãi, tìm mãi cũng chỉ thấy sự trống vắng nơi con tim đang hiện hữu. Còn đường tình yêu mà ngày ấy anh và cô cùng bước vào, cùng cho nhau những lời nói ấm áp, cùng cho nhau những hạnh phúc đong đầy giờ chỉ còn lại mỗi một mình anh chơ vơ cùng nỗi cô đơn, quạnh hiu nơi cõi lòng này.

Tìm trong tháng ngày buồn
Đôi mắt nào khô
đường tim chơ vơ
Đếm cho nhau lời nói
Trên đời nào yêu người.

Kỷ niệm xưa đã chết, cơn mê đã chiều,
Tình yêu đã hết, xót xa đã nhiều
Đời thôi sẽ còn mai sau.

Những ngày êm ấm của ngày xưa nay chỉ còn là những kỷ niệm xa vời, những “kỷ niệm xưa đã chết, cơn mê đã chiều”. Và cả tình yêu tuyệt vời mà họ đã từng có ấy cũng đã hết, hết thật rồi. Kể từ đây, cuộc đời anh sẽ chỉ còn lại toàn là những xót xa vô cùng, ngày mai đây, tương lai anh sẽ phải bước tiếp như thế nào đây khi niềm tin đã mất, mộng ước cũng chẳng còn vì người đã ra đi?

Thôi em đừng xót thương
Rồi ngày tháng phai đi.
Thôi cuộc tình đó tan rồi
Không còn gì nữa, tiếc mà chi.


Nhưng dù cho cuộc tình đó có tan vỡ, anh vẫn tin rằng cô sẽ đau buồn, sẽ xót thương không kém gì anh của lúc này. Vì cuộc tình của ngày xưa đó, đâu chỉ mình anh gửi trao đi tình yêu, mà là bắt đầu từ hai phía. Nên dù thế nào đi chăng nữa, anh cũng hy vọng cô sẽ sống tốt những tháng ngày còn lại của cuộc đời mình, “đừng xót thương”, cũng đừng tiếc nuối mà làm gì, vì giờ đây, cuộc tình của hai người đã chấm dứt, ngày tháng qua đi, cuộc tình ấy cũng sẽ phai dần mà thôi.

Anh biết, anh hiểu đời của một người con gái và một chàng trai như anh sẽ không giống nhau. Nên cô cứ mơ, cứ ước, cứ đi theo con đường mà cô đã chọn, và hãy mang theo trên con đường ấy mối tình đã từng đẹp như mơ của hai người làm một hành trang thật đẹp mà bước tiếp.

Đời một người con gái, ước mơ đã nhiều,
Trời cho không được mấy, đến khi lấy chồng
Chỉ còn mối tình mang theo.
Xin một lần xiết tay nhau
Một lần cuối cho nhau.
Xin một lần vẫy tay chào
Thôi dòng đời đó, cuốn người theo.

Đời người, đâu phải cứ mong muốn là sẽ được trong ước nguyện. Mỗi con đường, mỗi lựa chọn cũng sẽ phải suy nghĩ, phải đắn đo biết bao nhiêu. Vậy cho nên, chấp nhận thôi, bước tiếp thôi, đừng giận hờn, oán hận hay trách móc nhau mà làm gì - Dẫu rằng thì hai trái tim kia cũng đã từng đập chung một nhịp. Giờ đây, chia đôi rồi, anh sẽ xin giữ mãi người anh yêu ở trong trái tim, trong từng dòng nhạc, trong từng câu hát như là một kỷ niệm tuyệt vời đến mãi mãi về sau.

Có lẽ đó chính là những suy nghĩ của nhạc sĩ Vũ Thành An khi tạo nên bản tình ca để đời mang tên gọi Bài Không Tên Số 02.